Poznanie struktury i organizacji hiszpańskiego systemu przedsiębiorczości społecznej, dobrych praktyk i korzyści z rozwoju ekonomii społecznej, a także możliwych form współpracy różnych instytucji z przedsiębiorstwami społecznymi – taki był główny cel wizyty studyjnej przedstawicieli Regionalnego Komitetu Ekonomii Społecznej w Hiszpanii.
Uczestnicy wyjazdu, który odbył się w dniach 10-13 czerwca 2019 roku, mieli okazję zwiedzieć spółdzielnie, mające swoją siedzibę w Kraju Basków oraz w prowincji Navarra.
Hiszpania zajmuje czołową pozycję na liście krajów, które w ostatnich latach doświadczają największego rozkwitu ekonomii społecznej. Powstaje tam trzy razy więcej przedsiębiorstw społecznych niż w innych krajach południa Europy. Te przedsiębiorstwa pojawiły się, aby zwalczać społeczne wykluczenie, spowodowane długotrwałym bezrobociem, zwłaszcza wśród osób z małymi szansami znalezienia pracy. Firmy społeczne rekompensują Hiszpanom te przywileje socjalne, które władze państwowe zlikwidowały w ramach oszczędności.
Pierwszym punktem, od którego członkowie RKES rozpoczęli poznawanie hiszpańskiego modelu ekonomii społecznej, była wizyta w, powstałej w 1956 roku, baskijskiej korporacji Mondragon Corporation, stanowiącej największą grupę spółdzielczą w kraju, Przedstawiciel spółdzielni Ander Etxeberria zapoznał uczestników wyjazdu z historią i bieżącą działalnością korporacji. Mondragon Corporation ma swoje firmy w dziewiętnastu krajach i obejmuje 256 przedsiębiorstw w sektorach takich, jak budownictwo maszyn, przemysł samochodowy, przemysł budowlany, sprzęt gospodarstwa domowego, handel detaliczny, finanse i ubezpieczenia. Ma nawet własny bank – Bank Spółdzielczy Caja Laboral Popular. Pobyt w Mondragon uczestnicy zakończyli obiadem w należącym do spółdzielni Otalora Center, a także zwiedzili znajdujące się tam Muzeum Ks. Jose Maria Arizmendiarrieta – inicjatora ruchu spółdzielczego w Hiszpanii.
Kolejnymi miejscami, które odwiedzili członkowie RKES, były EROSKI Sociedad Cooperativa w Pamplunie, Bodegas Nekeas w Anrobe oraz Granja Escuela Gure Sustraiak w Ollo.
Eroski została założona w 1969 roku w regionach Biskajskiej oraz Gipuzkoa w Hiszpanii i działała jako typowa dla ówczesnych czasów spółdzielnia. Jej siedziba mieści się w Elorrio w prowincji Vizcaya. Firma rozpoczęła swoją działalność od 10 regionalnych supermarketów. Dzisiaj sieć supermarketów posiada blisko 2400 placówek rozmieszczonych w całej Hiszpanii.
Spółdzielnia Bodegas Nekeas powstała w 1989 roku, kiedy osiem rodzin z małej miejscowości Anrobe postanowiło otworzyć własną winnicę. Spółdzielnia produkuje znane na całym świecie wina, a także oliwę z oliwek z pierwszego tłoczenia. Z kolei założona w 2002 roku Granja Escuela Gure Sustraiak jest Spółdzielnią Inicjatyw Społecznych typu non-profit, utworzoną przez ludzi o wielkim zaangażowaniu społecznym, środowiskowym i gospodarczym. Spółdzielnia oferuje różnorodne usługi, m.in. edukacja ekologiczna: szkoła rolnicza, turystyka integracyjna: dostępne i zrównoważone schronienie i karczma, usługi socjalne: funkcjonalne piętro i centrum zawodowe dla osób niepełnosprawnych, wypoczynek terapeutyczny - zajęcia terapeutyczne ze zwierzętami.
Ostatnim punktem wizyty studyjnej była kolacja z Konsulem RP w Pampelunie - Angelem Tellechea Goyena i z przedstawicielami tamtejszych przedsiębiorstw społecznych. Spotkanie było doskonałą okazją do dyskusji na temat polskiej i hiszpańskiej spółdzielczości socjalnej, do wymiany doświadczeń w zakresie tworzenia i funkcjonowania przedsiębiorstw społecznych, a także innych rozwiązań służących pokonywaniu problemów społecznych.
Wizyta studyjna organizowana była jednym z elementów projektu Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Toruniu pn. „Koordynacja rozwoju ekonomii społecznej w województwie kujawsko-pomorskim” realizowanego w ramach części Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2014-2020 współfinansowanej z Europejskiego Funduszu Społecznego.
Galeria zdjęć:
